Newton và Leibniz - The Calculus War
Posted on: 20/11/2017
, by Duy Tran
Vi tích phân được phát minh bởi Gottfried Wilhelm Leibniz năm 1675 và bởi Isaac Newton trong năm kì diệu (1664-1665), cả hai nhà toán học đều thấy được mối quan hệ ngược giữa vi phân và tích phân. Mặc dù Newton là người khám phá ra trước nhưng Leibniz mới là người cho xuất bản công trình của mình đầu tiên. Kí hiệu mà Leibniz sử dụng tốt hơn Newton và được sử dụng rộng rãi đầu tiên. Ở các nước nói tiếng Anh, Newton thường được xem là người đã sáng lập ra giải tích, nhưng sự thật là các phép toán của Leibniz mới là công cụ mà các nhà khoa học, kĩ sư, nhà kinh tế học ngày nay sử dụng.
Khi nhà toán học Thụy Sĩ Jacob Bernoulli (nhà toán học đầu tiên trong dòng họ Bernoulli vốn có nhiều nhà toán học nổi tiếng) đọc công trình của Leibniz, ông không hiểu được nó. Sau đó cùng với em trai của mình là Johann Bernoulli, cả hai đã nghiên cứu kĩ lưỡng và đều nhận thấy tầm quan trọng của phát kiến. Họ đã giúp đỡ Leibniz phổ biến công trình đến nhiều nhà khoa học. Khi đó ở Anh, trong khi thành tựu của Newton được tôn vinh thì khám phá của Leibniz bị bác bỏ trong nhiều năm. Đến khi hai ông chết đi thì cũng không biết ai là người chiến thắng trong “cuộc chiến’’ giành công lao này. Tuy vậy cả hai nhà khoa học đều đều được công nhận là những thiên tài nổi bật của thời đại – về toán học họ xây dựng được cách tính diện tích và thể tích của một hình bất kì, những nghiên cứu của Leibniz trong triết học quyết định đến sự phát triển của chủ nghĩa duy lý, những di sản của Newton để lại trong vật lý tạo tiền đề cho thuyết tương đối của Einstein.
\[x^2 + \Gamma = z^{k^i}\]Tham khảo:
- [1] Gottfried Wilhelm Leibniz - The Polymath who Brought Us Calculus, M. B. W. Tent, CRC Press, 2011